Tot ergernis van GroenLinks is de behandeling van de omstreden verkoop van de villa aan de Bovenhavenstraat afgeraffeld door de raadscommissie. GroenLinks heeft enorm veel werk van dit onderwerp gemaakt en blijft met veel vragen zitten.
Alhoewel het presidium van de gemeenteraad het onderwerp als openbaar geagendeerd had, werd het voorstel op voorstel van de VVD, gesteund door de coalitiepartijen, in beslotenheid besproken. Hierdoor werd het onderwerp helemaal naar achteren geplaatst en kwam pas na 23.00 uur aan bod.
Gevolg was dat de behandeling 'afgeraffeld' is, zegt GroenLinks-raadslid Wim Rill. ,,We kregen alleen de mogelijkheid om ons uit te spreken of we voor of tegen het eerste recht van koop voor Mateboer waren." De coalitiepartijen waren voor, de oppositiepartijen tegen.
Gedragen plan
Eind 2011 werd –op initiatief van GroenLinks- na een intensief ‘co-creatie’ traject met bewoners, omwonenden, architecte Mara Breunesse en andere betrokkenen bij de Boven Havenstraat een gedragen plan voor duurzame herontwikkeling gepresenteerd en in de raad besproken. Tijdens die raadsvergadering werd met algemene stemmen de Motie Boven Havenstraat aangenomen.
"GroenLinks is blij dat de raad in de raadsvergadering van 13 december 2012 akkoord gegaan is met het aanstellen van een kwartiermaker die het vervolgproces voor de ontwikkeling van het totale gebied in gang zal zetten. Het is goed dat hierbij de kernpunten van onze Visie Bovenhavenstraat e.o. en de daarbij behorende tekeningen als vertrekpunt worden genomen voor de invulling van de scenario’s."
Mateboer
Tijdens de behandeling van het raadsvoorstel heeft GroenLinks laten weten dat het geen grond ziet Mateboer Projectontwikkeling BV het eerste recht van koop van de villa te geven. "Er is geen juridische basis en dit zet andere belangstellenden, want die zijn er, op achterstand en zal open communicatie tussen de partijen in de weg staan. De kans op een succesvolle ontwikkeling van het gehele Bovenhavengebied wordt hierdoor ons inziens danig kleiner."
Tijdens de afgelopen raadsvergadering zegde de wethouder toe een brief toe te sturen die de gemaakte afspraken zou verduidelijken. Afspraken die door de ambtenaren onderschreven werden. "Wat we ontvangen hebben is een brief van Mateboer Projectontwikkeling BV. Hierin laat Mateboer weten dat op basis van de ontbindingsovereenkomst de gemeente de verkoop van de villa in overleg met Mateboer zou moeten doen en dat de villa 'om niet' aan Mateboer aangeboden zou moeten worden. In de brief lezen wij echter niets over afspraken die gemaakt zouden buiten de ontbinding van de realisatieovereenkomst om op basis waarvan Mateboer zou mogen concluderen dat hij recht op koop van de villa heeft. De brief geeft ons dan ook geen nieuwe informatie."
Slopen
In de overeenkomst van 2006 werd destijds afgesproken dat Mateboer de panden Boven Havenstraat 8-10, 12 en 14 zou slopen. Het eigendom van 8-10 zou hierna overgaan van de gemeente naar Mateboer en het eigendom van 12 zou overgaan van Mateboer naar de gemeente. Na sloop van de villa Boven Havenstraat 14 zou de gemeente eigenaar van de grond van de villa blijven.
Er gold volgens Wim Rill dus nooit een inbrengverplichting voor de villa. "Oftewel in het plan van 2006 zou Mateboer niet de eigenaar geworden zijn van de villa of de ondergrond. Waarom zou dit dan nu, nu we de villa willen behouden, wel het geval moeten zijn?"
Gecompenseerd
Naast het feit dat Mateboer de mogelijkheid kreeg de woningen, die eerst aan de Bovenhavenstraat gebouwd zouden worden, in het Berkpark te bouwen, is Mateboer ook voor de voorbereidingskosten gecompenseerd. Mateboer is hiervoor namelijk het recht gegeven 30 middeldure twee-onder-een-kap woningen te ontwikkelen en te bouwen in het Onderdijks, 2e gedeelte 1e fase.
"Toch concludeert de wethouder op basis van alle informatie dat het naar de geest van de overeenkomst van betrouwbaar bestuur getuigt als Mateboer een eerste recht van koop gegeven wordt. Hoe zeer wij ook onze best doen, op basis van alle ons bekende informatie kunnen we deze beslissing niet plaatsen."
GroenLinks heeft daarom de volgende vragen:
1. Op basis van alle informatie die wij gekregen hebben zien wij geen reden om Mateboer het eerste recht van koop van de villa te geven. De wethouder ziet deze gronden kennelijk wel. Welke informatie kan de wethouder ons nog aanreiken, buiten de informatie om die wij reeds gekregen hebben, op basis waarvan Mateboer toch zou mogen concluderen dat hij recht op eerste koop heeft?
2. Trekt de wethouder zijn conclusie om Mateboer eerste recht van koop van de villa te geven alleen op basis van de situatie rond de Boven Havenstraat of spelen nog andere zaken of afspraken een rol (ik noem bijvoorbeeld mogelijk afspraken m.b.t. de grondbank). Zo ja, welke?
3. Wat verwacht de wethouder dat Mateboer zal doen als hij niet het eerste recht van koop krijgt en wat denkt hij dat de gevolgen voor de gemeente zullen zijn?
4. Hoe gaat de gemeente om met partijen die ook geïnteresseerd zijn in de koop van de villa en bezwaar maken tegen het eerste recht van koop voor Mateboer?
5. De gemeente heeft ook op andere plekken in de gemeente te maken met grondaankopen of toekomstige ontwikkelingen waarbij investeerders gezien de huidige recessie risico lopen.
Hoe gaat de gemeente voorkomen dat ook andere partijen, die vinden dat de gemeente ‘moreel verplicht’ is hen te compenseren in hun ondernemersrisico rondom grondaankopen, zich op basis van dit precedent gaan melden?
6. De raad heeft besloten dat de villa behouden moet blijven. De villa wordt aldus verkocht tot behoud. De plannen van Mateboer gingen uit van sloop van de villa. Op welke wijze denkt de wethouder te borgen en garanderen dat de villa bij verkoop ook werkelijk behouden blijft.
7. Gaat de gemeente voor de villa een monumentenstatus aanvragen? Zo ja, wanneer?