De gemeenteraad van Kampen nam op 12 december 2013 een besluit over het bestemmingsplan IJsseldelta Zuid. Een meerderheid ging akkoord, waarmee de weg is voor een kolossale klimaatdijk. Tot verdriet en verbijstering van GroenLinks.

Ooit waren we de enige partij die faliekant tegen de aanleg van de blauwe bypass en woningbouw in het buitengebied over Zwartendijk en N50 was. Gestaag kregen we steun op die positie. 

GroenLinks heeft zich bij monde van de eerste woordvoerder op dit dossier, Bart Zeven, in deze raadsperiode stevig verzet tegen dit bestemmingsplan. Vechten tegen de bierkaai leek het soms, want elke stemming eindigde in 18-13; coalitie van CU, CDA, PvdA en VVD voor, de andere partijen tegen.

In de raad lichtte Nieke Jansen toe waarom GroenLinks tegen het raadsvoorstel stemde:



Bedolven

“We kregen een meter leesvoer. Goed geïnformeerd kun je dan zeggen, nemen we vandaag een besluit. Of zijn we zo bedolven onder de feiten dat we ze niet meer kunnen duiden en dus maar doorlopen, met te weinig oog voor de risico’s en de onzekerheden (de dijknormen staan ter discussie, het congrescentrum is niet doorgerekend).

Eergisteren kregen we nog een rij errata. Eén daarvan herstelt het cijfer voor de plancapaciteit voor woningbouw: geen 4000 maar 4500 woningen staan er nu in de planning, in een stagnerende woningmarkt en in een regio die op termijn stopt met groeien. Die informatie bevestigt nog eens hoeveel te veel we bouwen en hoe schadelijk dit plan is voor de woningbouwplannen binnen wat nu de bebouwde kom is.



Woningbouw

GroenLinks heeft vanaf het prilste begin - ooit als eerste en enige - bezwaar gemaakt tegen woningbouw over de  Zwartendijk en over de N50. Bij de aanvang van de raadsperiode stonden we met een duidelijke minderheid tegenover de coalitiepartijen als het gaat om dit dossier. De verleiding is groot om te stellen dat die vier jaren daarin geen verandering hebben gebracht. 18-13 is een voorspelbare uitslag.

Toch doet dat geen recht aan wat er gebeurd is in deze bijna vier jaren. Over één ding zijn we het inmiddels samen eens: de noodzaak van woonwijk Reeve in het buitengebied is er niet op dit moment als we kijken naar de woningmarkt en de vraag naar woningen. Daarom besluiten we vandaag over het bestemmingsplan en zien we in 2016 wat er met die woningbouw moet gebeuren.



Droom van groei

Over een ander ding zijn we het stilaan ook eens als raad en college: Kampen heeft zich financieel in een lastige positie gewerkt door mee te gaan op die droom van groei en een woonwijk aan het water die Kampen op de kaart zou zetten.

In 2007 werd nog gesproken over een opbrengst uit woningbouw van 40 miljoen door projectleider Buskens. Intussen gaan er tientallen miljoenen gemeentelijk geld rond in het een project en worden de rekensommen steeds somberder. Er staat nu nog een schamele winst van 6000 euro aan het eind. Wie wel eens een huis bouwde of verbouwde, weet wat er van zulke winst overblijft.



Risico

Over het risico zijn we het eens in de raad. Over de manier waarop we omgaan met dat risico staan we niet zomaar op één lijn. Vanwege het onverantwoord grote financiële risico zal GroenLinks tegen dit voorstel stemmen.

Dat is niet de enige reden om tegen dit voorstel te zijn.

‘Wij bouwen niet over de Zwartendijk’, beloofden wij onze kiezers en die belofte staat als een huis. Het gebied is van grote natuurlijke en cultuurhistorische waarde en het is een dierbare plek voor menig boer, wandelaar, fietser, vogel. Daar moet je afblijven als dat kan – en dat kan.



Verdriet

Met het voorstel dat er nu ligt, komt het niet goed met het grote gebied over de Zwartendijk. Onder alle afgewogen woorden van GroenLinks over dit besluit ligt ook verdriet en verbijstering om een gebied dat opgeofferd wordt – en waarvoor eigenlijk…?

Het bestemmingsplan geeft een heel eigen invulling aan respect. Toen de ‘respectzone’ bedacht werd voor het gebied langs de Zwartendijk gaf dat enige hoop. Het voorstel maakt er nu een hol en nietszeggend woord van. Want in die respectzone is straks plek voor een congrescentrum, waarvan de haalbaarheid nog onzeker is, en er zit een uitdijend  loonbedrijf.

Met respect voor het gebied heeft dat allang niets meer te maken. Het enige nut van die bebouwing is het financiële nut. Zonder dat centrum schieten we nu al fors in de rode cijfers.



Klimaatdijk

Er blijft voor GroenLinks één kwestie over. Als dit voorstel wordt aangenomen door de raad, gebeurt er iets bijzonders. Dan zegt de raad ja tegen een bestemmingsplan dat een Klimaatdijk mogelijk maakt die bedacht is om er woningen op te bouwen. Maar de raad heeft al gezegd dat die woningbouw vooralsnog niet aan de orde is. Niet voor 2016 en ach, kijk naar de cijfers, ook daarna zo goed als zeker niet.

Stel u voor, ik vertel u dat ik na mijn pensionering, over een jaar of 10-12, op vakantie wil gaan met een caravan. En ik vertel u dat ik  voor die caravan nu al een stallingsplek huurde - want die kwam vrij (het zand uit de zomerbedverdieping) -  en ook alvast grotere auto kocht - er was een aanbieding (de provincie betaalt mee en in de crisis kun je goedkoper bouwen).

U zou toch zeker verbijsterd zijn en vragen of ik geld te veel heb?

Welaan, zoiets doen we nu met die klimaatdijk. We leggen die enorme dijk alvast aan voor je weet maar nooit of omdat het zand er nu eenmaal is. We nemen de kosten voor lief en we accepteren dat er straks een akelig grote dijk dwars door ons mooie buitengebied. Voor niets - nee, voor 2,2 miljoen.”



Obstakel

In een motie stelde GroenLinks voor om de aanleg van die klimaatdijk uit te stellen tot na een ‘go-besluit’, mocht dat besluit er ooit komen. De wethouder had om financiële, juridische en technische redenen moeite met de motie. GroenLinks  gaf aan dat het gaat om iets anders: Kampen moet aan Overijssel, Rijkswaterstaat, Waterschap en Den Haag aangeven dat zo’n obstakel in het landschap niet gebouwd moet worden als die helemaal niet nodig is.

Nieke Jansen citeerde een tekst die de werkgroep Zwartendijk meegaf aan raadsleden en publiek - naar koningin Beatrix (kersttoespraak 2011):

“In elke besluitvorming moet de kwaliteit van de toekomst meetellen. Die ligt in beschermen van natuur en milieu, respect voor het culturele erfgoed en onderkennen van de immateriële waarden die zin geven aan beschaving.”

De coalitie stemde voor het raadsvoorstel en tegen de motie. Opnieuw ‘18-13’, al was het feitelijke getal 17-11, door afwezigheid van twee leden en het ontslag dat GBK-er Jan Elhorst in de raad indiende direct voor stemming over het raadsvoorstel. Hij wilde niet verantwoordelijk zijn voor een raadsbesluit waar hij pertinent tegen is.

In 2016 besluit de nieuwe raad opnieuw over woningbouw. En u kunt op ons rekenen: GroenLinks is en blijft tegen bouwen over de Zwartendijk en over de N50.