Kampen staat op dun ijs. Dat zei fractievoorzitter Nieke Jansen van GroenLinks vanavond tijdens  de algemene beschouwingen in de gemeenteraad. Het hóudt, maar het heeft níet over. Daarom heeft Groen Links grote zorgen over de risico's van het grondbeleid en de gevolgen van de decentralisaties in de zorg.

We bespreken de begroting voor 2015.Kloppen de cijfers en is de kwaliteit in orde? Zijn we goed voorbereid op de jaren die voor ons liggen? En belangrijker: geven we het geld uit aan de goede dingen?

Voorzitter, de aarde warmt op en de ijskappen smelten. Langzaam wordt het ijs dunner. Als we niet op tijd andere keuzes maken,als we niet tijdig andere dingen gaan doen,dan komt er een moment dat we kopje onder gaan.

We staan op dun ijs. Dat beeld komt in me op als ik deze begroting lees.Het hóudt, maar het heeft níet over.



Verjaardagsgeld

Al menig jaar is er debat over de manier waarop we de begroting sluiten, bijvoorbeeld door met eenmalig geld structurele uitgaven te dekken. Wat simpel gezegd: we reserveren het verjaardagsgeld voor de hypotheeklasten.Boekhoudkundig kan dat, maar heel solide is het niet voor de jaren die komen.Het laatste woord daarover zal ook in deze raad niet vallen.

Onze suggestie: laat dat een punt van aandacht zijn voor de auditcommissie in combinatie met de ontwikkeling van een dashboard voor de financiële trends, opdat we generaties na ons niet belasten met onze uitgaven.



Woningbouw

Het beeld van smeltend ijs geldt ook voor de risico’s die we nemen in het grondbeleid. Met het bouwen van de klimaatdijk (2,2 miljoen euro) nemen we een onnodig voorschot op de bouw van dorp Reeve - voor een wijk die overbodig is voor de behoefte aan woningen. Het Planbureau voor de Leefomgeving bevestigt het geluid van GroenLinks dat we teveel bouwen en dan nog steeds niet de huizen krijgen die nodig zijn voor de grijzere toekomst:

(Zie Martijn Eskinasi: “…het zou onverstandig zijn om overal maar weilanden vol met eengezinswoningen te plempen.”)

En er hapert meer in de grondpolitiek.



Projectontwikkelaars

We hebben onderzoek nodig voor het go-no go besluit over Reeve. Daardoor stijgen de kosten voor de grondexploitatie en wordt NEE zeggen tegen Reeve steeds duurder.Dat belast de besluitvorming – die politiek toch al zeer beladen is. Dan is er ook nog de afhandeling van de grondbank, waarmee we ons voor miljoenen langjarig binden aan projectontwikkelaars. Bij dat alles is de vraag vooral  of we het geld aan de goede dingen uitgeven.

Voor GroenLinks is het behoud van de groene ruimte van levensgroot belang. Dat mag wat kosten.

Voorzitter, we staan op dun ijs, ook als het gaat om de decentralisaties.

Met het Kamper Kompas heeft Kampen reputatie verworven. In de uitvoering moet straks blijken of dat echt een succes is. Wordt straks waar…

dat de kwaliteit van zorg en begeleiding overeind blijft in het bezuinigingsgeweld,

dat werkers fatsoenlijke banen houden met een eerlijk loon,

dat menselijke maat en oog voor wat er nodig is het wint van marktwerking en efficiency,

dat we als gemeente echt instaan voor het recht van de kwetsbaarste.

Voorzitter, GroenLinks is daar nog niet gerust op.

Het college heeft gekozen voor een forse bezuiniging van 30% – forser dan de 11 en 25 die opgelegd wordt vanuit Den Haag. Verder korten kan niet, zeggen zorgverleners en ambtenaren. Ondanks die bezuinigingen zal geen mens tussen wal en schip vallen, stelt de wethouder.



Onrust

Ik licht er één aspect uit. De mensen die zorg en begeleiding krijgen maken zich zorgen over de begeleiding in 2015. Gaat die nog door en houdt die minstens dezelfde kwaliteit? Er is onrust, onder de mensen die nu buitenshuis begeleid worden en straks hun vertrouwde plek moeten missen, die straks terecht moeten in een groep waar mensen met heel verschillende kwetsbaarheden bij elkaar zitten. En er is onrust bij hun partners, want wat gebeurt er als die paar dagdelen buitenshuis wegvallen, of als de begeleiding thuis stopt? Moeten zij dan nog meer gaan zorgen, nog meer inleveren van de schaarse tijd die ze voor zichzelf hebben?

Den Haag reserveerde extra geld voor een zachte landing  - het eufemisme neem ik voor lief - juist voor deze mensen. GroenLinks wil dat dat geld echt bij hen terecht komt en niet wordt gebruikt voor een zachte landing van de gemeentelijke begroting. We dienen daarvoor een motie in.



Eigen kracht

Voor het eerst zei ook het college dat het vertrouwen op ‘eigen kracht’ van de cliënt, van haar of zijn omgevingen van de Kamper gemeenschap de zwakste schakel is in het Kamper kompas. We zien dat als winst. Immers: die eigen kracht komt niet vanzelf. Eigen kracht bestaat bij de gratie van sterke netwerken in de samenleving en van een overheid die eraan bijdraagt dat ieder mens recht van bestaan en recht van spreken heeft. De participatiemaatschappij is geen alternatief voor de verzorgingsstaat. Integendeel: pas als de verzorgingsstaat zijn werk doet, kan een participatiemaatschappij bloeien.



Motie

De begroting is ons onvoldoende duidelijk over de decentralisaties. Dat kon misschien nog niet anders, omdat het kabinet in Den Haag op zich liet wachten en omdat we in Kampen pas in december definitieve besluiten nemen. GroenLinks heeft zich aangesloten bij de motie van CDA en VVD die voor de toekomst de begroting sterker maakt op het gebied van de decentralisaties. Maar we staan nu voor de begroting van 2015 en daar zijn we nog niet gerust op. Want als het even misgaat met wegenonderhoud, dan komen we er wel uit. Als we met de decentralisaties door het ijs zakken, vallen mensen om. Er zijn ijsmeesters nodig die zorgen voor dikker ijs, voor meer draagkracht en beheersbare risico’s. Alleen dan kunnen inwoners in onze gemeente met een gerust hart de schaatsen onderbinden. Alleen dan heeft het college goed recht om het startschot te lossen voor de decentralisaties – die hoe dan ook glad ijs geven.



Vragen

GroenLinks heeft vier vragen aan het college:

  1. GroenLinks wil dat er voldoende geld is om mensen die hulp nodig hebben die hulp ook te bieden.

    Als blijkt dat Kampen met zorg en begeleiding  uit het begrote spoor gaat lopen - dus als er wél gaten vallen in de zorg of de begeleiding, als de kwaliteit te wensen overlaat, of als er financiële tekorten ontstaan, put u dan daadwerkelijk  uit de algemene reserve – zonder dat daarvoor nu is geoormerkt?
  2. Voor GroenLinks is daarbij van groot belang dat de tevredenheid van cliënten in kaart gebracht wordt. Uitgerekend voor de decentralisaties ontbreken de indicatoren aan de hand waarvan we straks kunnen beoordelen of de uitvoering van de decentralisaties op orde is.

    Is het college bereid dat vanaf het begin te monitoren en de uitkomsten daarvan minstens twee maal in 2015 met de raad te delen?
  3. We maken ons grote zorgen over de gevolgen van het beëindigen van  huishoudelijke hulp 1.

    Is het college bereid om in de gesprekken daarover voorrang te geven aan wat mensen nodig hebben en dus niet zondermeer toe te werken naar het stoppen van deze hulp?
  4. Gaat het college per 2015 een Reserve Sociaal Domein toevoegen aan de begroting, zoals Den Haag dat voorschrijft?

Mensen

Voorzitter, Wij vertegenwoordigen 50.000 heel verschillende mensen. Om hen gaat het vandaag en niet om de cijfers. Het college is aan de nieuwe bestuursperiode begonnen met de uitdrukkelijke wens om meer met de hele raad op te trekken.GroenLinks is gelukkig met die koerswijziging en met de groeiende openheid in de raad. En ik zal eerlijk zijn: het is best even wennen. Elk besluit dat we nemen met een andere meerderheid dan 19-12 is winst in onze ogen, winst voor die 50.000 inwoners.

Binnen de belofte aan onze kiezers – Kampen groen, sociaal, heerlijk en eerlijk – zal GroenLinks daar het zijne – of het hare -  aan bijdragen.

 

Downloads
Motie zachte landing (GL) nov2014.pdf