We droomden ons rijk. Het is tijd om wakker te worden. Nu zitten we met een begroting die op drijfzand rust. Met die scherpe kritiek reageert GroenLinks in de algemene beschouwingen op de gemeentebegroting voor 2013.

Volgens fractievoorzitter Nieke Jansen vertellen burgemeester en wethouders halve waarheden. Ze riep het college  via een motie op duidelijkheid te scheppen.
"Het is tijd om op te staan, de ogen uit te wrijven en te koersen op een begroting die eerlijk is, eerlijk over grondwaarde, eerlijk over wat werkelijk van waarde is."

De tekst van de algemene beschouwingen van GroenLinks is aldus:

Het college heeft een droombegroting gemaakt. Den Haag stapelt kortingen op elkaar, de economische crisis raakt ook Kampen, de uitvoering van geplande bezuinigingen gaat minder voortvarend dan we wilden. Toch is er een sluitende begroting.

Nachtmerrie
Die droombegroting wordt een nachtmerrie als we vaststellen dat zij onvoldoende verantwoordelijkheid neemt voor de politieke keuzes van dit en het vorige college.
Immers, de begroting staat niet enkel onder druk door de wereldwijde crises en de gevolgen daarvan voor banen en woningmarkt en vertrouwen.
Kampen had en heeft groei-ambities. Met het oog op die ambities zijn gronden gekocht. Gronden die ons jaar op jaar geld kosten. 
Gronden die nu in de boeken staan voor €12 miljoen minder dan we er vorig jaar voor noteerden, en het is maar de vraag hoe ver we er straks nog naast zitten met deze waardering.
Dat overschot aan grond is niet enkel te wijten aan de crisis. Dat is vooral gevolg van de wens om Kampen te laten groeien en van het geloof dat dat zou lukken.

Zwartendijk
In 2006 sprak voor GroenLinks vooral ons hart; vóór groen buitengebied en tegen een blauwe bypass met een woonwijk over de Zwartendijk. Toen al hebben we ook onderbouwd gewezen op de bescheidener groeicijfers.
We zijn intussen zes jaar verder. Er is jaren achtereen te veel grond aangekocht op de prognose van groei tot 60.000 inwoners. We staan op een prognose van 54.000 en toch gaan we maar door. 
We begroten deels  op basis van de begrote waarde van al die gronden. Als tijdbommen liggen de grondbank en de grexen onder deze begroting.
Op papier klopt het nog, en dat papier is gewillig.
Natuurlijk, GroenLinks hoort de hoop dat het goed komt als de crisis voorbij is. Maar een eind aan de crisis leidt niet tot bevolkingsgroei.
De noodzaak om te stoppen met die bouwplannen wordt alleen maar groter, nu we ons financieel in de nesten werken door te blijven wedden op ontwikkeling van al die gronden.  We droomden ons rijk. Het is tijd om wakker te worden.

Drijfzand
GroenLinks ziet dan een begroting die op drijfzand rust. Een begroting waarmee het college zichzelf, de raad en de inwoners een halve waarheid vertelt. 
Het college lijkt op een huizeneigenaar. Het gezin heeft een droomhuis gekocht en zal daar prachtig wonen. Er is nog één hobbel: het oude huis moet nog verkocht. Ze vinden dat huis zelf echt uniek – merkbaar beter dan de rest in de straat. Ze staken extra geld in een goede makelaar, maar u raadt het, het huis is onverkoopbaar voor deze prijs.
Het gezin zit nu met dubbele lasten. In de Stadsgehoorzaal komen ze niet meer en hij zegde z'n sportclub op. Het moment is niet ver meer dat ze moeten bezuinigen op elementaire dingen; op verse groente, goede schoenen, de fysiotherapeut.
Kiezen of delen wordt het, voor dit gezin.
Nemen ze hun verlies of wachten ze nog jaren met een tekort dat groeit per maand?
Net als dit gezin bezuinigen wij en reserveren we waar dat kan, om de klappen op te vangen van  te gretige grondaankopen.
We reserveren – omdat we allemaal weten dat ons grondbezit en de grondbank ons nog lelijk te grazen kunnen nemen.

Bedreiging
Dat wordt – wat heet, dat is al een bedreiging voor onze sociale, culturele, sportieve voorzieningen en erger: we hebben geen vet meer op de botten, we ontberen een zekere basis voor solide zorg en armoedebeleid, voor solide begeleiding naar werk en ander meedoen. Dat legt de rekening bij de inwoners van onze gemeente – ook bij de zwaksten onder hen.
In de commissie klonk al de vraag of er spijt is van die aankopen, of de kennis van nu tot andere keuzes zou leiden.
Ik herhaal die vraag, aan het college en aan de raad met een iets ander accent: bent u genegen het bezit van gronden in buitengebied te heroverwegen en wie weet, die gronden een andere (evt een agrarische) bestemming te geven? 
Is het dan enkel kommer en kwel in deze begroting?
Nee, we zien ook positieve zaken.

Campers
Campers gaan betalen. We zijn blij dat er nu een plan ligt, vrij naar het voorstel dat GroenLinks daarvoor indiende. Wie een camper kan betalen, kan ook bijdragen in de kosten die de gemeente maakt voor hun verblijf.
Blij zijn we met de kansen die de begroting biedt voor gebiedsontwikkeling zoals GroenLinks die bepleitte in het gebied Bovenhavenstraat (zie blz 72).
Voor GroenLinks zijn er ook thema's die meer ruimte verdienen.
Duurzaamheid wordt meer en meer een loos woord. We blijven ver achter bij het regeringsbeleid dat toe wil naar 16% CO2-reductie in 2020, 100% in 2050.
Dat meer bedrijvigheid vanzelf tot meer CO2 leidt, is oud denken. Er kunnen en moeten  eisen gesteld worden: compacte bouw, klimaatneutraaal gebruik, CO2reductie en een groene inrichting van de omgeving.
Een goed begin is het al om Haatland en ZZH te combineren en af te zien van ZZH2.

Armoede
Armoedebeleid is sinds het rekenkameronderzoek stevig op ons netvlies gebrand. Terecht, want de zaken horen op orde te zijn als het gaat om de zorg voor hen die financieel in de meest belabberde positie zitten.
Maar met goed armoedebeleid zijn we nog niet klaar voor de verantwoordelijkheden die al jaren vanuit Den Haag op ons af komen: meer taken voor minder geld.
Goede begeleiding van mensen die hun leven niet op eigen houtje op orde krijgen, adequate hulp voor ouderen, een PGB voor mensen die hun eigen zorg niet kunnen betalen maar wel kunnen regelen – dat zijn maar een paar voorbeelden van zaken waarvoor wij straks ook financieel klaar moeten zijn.
Deze begroting geeft daarvoor geen zekerheid – anders dan dat we meer neerleggen bij mantelzorgers en wijkgenoten.
Duidelijke impulsen voor werkgelegenheid ontbreken. Het college is zuinig in zijn ambitie om het aantal mensen in de bijstand te laten dalen.

Stadswachten
Wat we wel doen: bezuinigen op groen en op stadswachten. Daarmee is er niet alleen onvoldoende preventief beleid. Het college schept zelfs werkloosheid.
Wie weet kan ons college aan de slag met het idee dat Nieuwegein omarmde: help mensen in de bijstand richting werk door gericht vrijwilligerswerk te kwalificeren als een verworven competentie, als werkervaring.

Zwembad
Voor nieuwbouw van het zwembad staat 14 miljoen begroot. 2521 Gewoon Zwemmen laat zien dat het voor minder kan. Het bedrag dat daar te winnen is, kan voor GroenLinks rechtdoor naar sociaal beleid.
Laten we eerlijk zijn: ons Groene Hart heeft geen zwembad nodig om een prachtig Hart te zijn. Een aanwinst  wordt dit zwembad daar alleen maar als het echt duurzaam is en daar is geen sprake van.
Met deze begroting en het plan dat er nu ligt is GroenLinks dicht bij Zwaai zwaai Zwembad.
Een droombegroting noemde ik het.
Het is tijd om op te staan, de ogen uit te wrijven en te koersen op een begroting die eerlijk is, eerlijk over grondwaarde, eerlijk over wat werkelijk van waarde is.
GroenLinks is helder over dat laatste:
Wij willen consequent en royaal zijn in onze inzet voor de mensen die op wat voor manier ook buitenspel staan of komen te staan.
Wij zullen ons in blijven zetten voor een groene, een echt duurzame toekomst van Kampen.

Nieke Jansen, fractievoorzitter GroenLinks in Kampen